Przypadający w 2017 roku jubileusz 25. Śląskiego Festiwalu im. Ludwiga van Beethovena stał się pretekstem, aby zorganizować pierwsze w historii spotkanie potomków ostatniego ordynata hrabiego Hansa Wilhelma von Oppersdorffa w naszym mieście. Pomimo, iż pierwszy pomysł i rozmowy na ten temat pojawiły się podczas spotkań już dwa-trzy lata temu, to w czasie zeszłorocznego festiwalu przybrały one rzeczywistą formę organizacyjną. Niezastąpiona w tym zasługa Emmanuela von Oppersdorffa z Zurychu, który przyjął na siebie obowiązki skontaktowania się bezpośrednio ze wszystkimi członkami rodziny, kuzynami, wujkami i dalszymi krewnymi, w celu skoordynowania terminu oraz rezerwacji noclegów dla wszystkich gości. Należy przyznać, że pozytywny odzew i zainteresowanie przerosły oczekiwania, bowiem chęć i możliwość przyjazdu potwierdziły rodziny ze Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Szwajcarii, Niemiec, Czech i Polski. Łącznie z dziećmi – prawie siedemdziesiąt osób! I nie było to zwyczajne spotkanie rodzinne, ponieważ dla większości było pierwszą w życiu okazją zwiedzenia ostatniej siedziby rodowej, która znana była z licznych wspomnień rodziców i dziadków. Oberglogau vel Głogówek pozostał bowiem przez te wszystkie lata podmiotem anegdot rodzinnych, historyjek i opowiadań. Każdemu pozostały osobiste pamiątki, zdjęcia, dokumenty, wszystko to, co świadczyło o dawnym domu. Nostalgicznie opisał tę tęsknotę za Heimatem w swoim wierszu „Früchtlinge” wspomniany Wilhelm Hans:

"Wir sind zwar hier und sind doch dort,

Und wir sind dort und dennoch hier;

Das Schicksal riss die Heimat fort –

Nirgends zu Haus mehr – das sind wir."

 

Oppersdorffowie spędzili w Głogówku pierwsze cztery dni września. Dokładny program ich pobytu obejmował weekend 2. i 3.09. Pierwsze oficjalne spotkanie nastąpiło w sobotę o godzinie 10. w głogóweckim ratuszu.

Uroczystemu przywitaniu przewodził burmistrz Głogówka Andrzej Kałamarz. W imieniu rodziny dawnych ordynatów przemawiał Johannes Graf Oppersdorff-Solms-Braunfels, który dziękował za możliwość zorganizowania zjazdu w Głogówku, podziękował burmistrzowi oraz mieszkańcom za wszelkie czynione starania na rzecz ratowania zamku i rewitalizacji zabytkowego parku. Następnie nastąpiła prezentacja Aleksandra Devosges Cubera, ukazująca historię oraz liczne fundacje artystyczne i architektoniczne rodziny Oppersdorffów na przełomie XVI-XVIII wieku w Czechach, na Śląsku i na Morawach. Znaczenie rodu głogóweckich ordynatów było bowiem znamienne, nakreślone szeroko poczynionym mecenatem na rzecz licznych posiadłości, m.in. budowy i rozbudowy zamków, kościołów, klasztorów, kaplic, ołtarzy, a także fundacje kolegiów, szkół powszechnych, szpitali, folwarków, hut i kopalń, które mają wymiar dużo szerszy od tego, który powszechnie jest znany z historii lokalnej.

Tego samego dnia popołudniu, Oppersdorffowie uczestniczyli w specjalnie przygotowanej grze terenowej, w której musieli odnajdywać ważne – dla dziejów własnego rodu jak i Głogówka –  miejsca. Rozwiązywanie zagadek wymagało rozproszenia się po całym mieście oraz przyzamkowym parku w celu zgromadzenia wszystkich haseł, pozwalających rozwiązać ostateczną krzyżówkę. Nagrodą była tradycyjna krajanka. Za koncepcję oraz logistykę całej zabawy odpowiedzialne były siostry - Tatiana Jaroszyńska von Oppersdorff z Krakowa oraz Melanie Frfr. von Schilling z Pragi.

W niedzielę 3.09. o godzinie 8:30 Oppersdorffowie wzięli udział w Mszy Św. koncelebrowanej za rodzinę przez arcybiskupa Alfonsa Nossola w kościele parafialnym pw. Św. Bartłomieja. Wieloletni ordynariusz opolski wspominał w kazaniu historię rodu oraz jego wkład w politykę kontrreformacyjną i zasługi dla krzewienia wiary katolickiej w Głogówku. Mówił o równości, wolności i pokoju, jako najważniejszych wartościach, które należy budować we współczesnej Europie. Po liturgii ks. Joachim Kobienia oprowadził rodzinę Oppersdorffów po rodzinnym mauzoleum. Dzięki uprzejmości ks. Proboszcza Ryszarda Kindera, została udostępniona do zwiedzenia krypta pod kaplicą oraz dawna biblioteka kolegiacka, pozwoliły Oppersdorffom poznać te szczególne dla rodziny miejsca i zapoznać się z zabytkowymi ornatami, obrazami, lichtarzami i chorągwiami, fundowanymi przez przodków.

Następnym punktem programu było zwiedzenie dawnej rodzinnej siedziby. Opowiadana historia zamku wraz z przypowieściami o poszczególnych salach, w których dziadkowie i rodzice mieli sypialnie, jadalnie i pokoje gościnne, przeciągnęła się do przeszło trzech godzin. Przytaczane były historie z życia pałacowego oraz znajdujących się w kolekcji rodzinnej księgach, dokumentach i innych cennościach. Tego samego dnia popołudniu w Hotelu Salve odbyło się jeszcze jedno seminarium. W jego programie Tony Oppersdorff z Nowego Jorku przedstawił ponad dwudziestominutowy film nagrany przez jego matkę w latach trzydziestych poprzedniego stulecia, który upamiętnia zabawy dzieci, spacery rodzinne i jazdy na nartach rodziny. Na ekranie pojawił się także głogówecki zamek. Niniejszym warto podkreślić, że Muzeum Regionalne w Głogówku otrzymało jedną kopię filmu do własnych zbiorów. Niezwykle wartościowym punktem seminarium była kolejna prezentacja przygotowana przez Emmanuela von Oppersdorffa, ukazująca rozbudowane drzewo genealogiczne rodziny po 1945. Na koniec zaprezentowany został projekt najnowszej publikacji pt. „Księgi rozstania Georga III von Oppersdorffa”, przygotowanej do redakcji i druku przez Muzeum Regionalne w Głogówku oraz Uniwersytety we Wrocławiu i w Opolu.

Pierwszy w historii zjazd rodziny Oppersdorffów miał szczególne znaczenie dla odnowienia związków z życiem współczesnym miasta. Losy mieszkańców Głogówka nigdy nie były Oppersdorffom obce. Znajomość wydarzeń oraz regularny kontakty są tego najlepszym świadectwem. Przy okazji warto dodać, iż tylko w ostatnich kilku latach miasto było corocznie odwiedzane przez przedstawicieli rodziny, a Johannes oraz Maximilian von Oppersdorff w celach badawczych udostępnili naszemu muzeum rodowe zasoby archiwalne w zamkach, odpowiednio w Braunfels i w Langenrain. W tym roku, pierwszeństwo miał jednak Ludwig van Beethoven. To za jego sprawą uczciliśmy jubileusz festiwalu w Głogówku i tym razem to „duch kompozytora” zaprosił Oppersdorffów do naszego miasta. Rodzina Oppersdorffów uczestniczyła w obu inauguracyjnych koncertach - z udziałem orkiestry NFM Leopoldinum pod dyr. Tomasza Tomaszewskiego, oraz orkiestry symfonicznej Filharmonii Opolskiej pod dyr. Przemysława Neumanna.

Jubileusz dwudziestopięciolecia stał się okazją do uczczenia wydarzeń z 1806 roku, kiedy słynny kompozytor zawitał na głogóweckim zamku; był także okazją do wspomnienia koncertów, artystów, organizatorów festiwalu. Edycja A.D. 2017 dopisała jednak najnowszą historię, nie tylko za sprawą programu muzycznego. Zjazd rodziny Oppersdorffów w sposób szczególny uczcił bowiem charakter jej urodzin.

                                                                                  Aleksander Devosges Cuber

                                                                                              Fot. Maciek Pagacz